Akty prawne - na które może powołać się farmaceuta
KONFERENCJA USTAWA O ZAWODZIE FARMACEUTY A KLAUZULA SUMIENIA
Ustawa o zawodzie farmaceuty a klauzula sumienia
Działania na rzecz prawnego uregulowania klauzuli sumienia dla farmaceutów
Akty prawne - na które może powołać się farmaceuta, w sytuacji, gdy jego prawo do wolności sumienia jest łamane:
Co stanowi Konstytucja i co z tego wynika? - Sprzeciw sumienia farmaceuty, MGR.FARM,(5)2018.pdf
Prezentacja dr Marcin Olszówka - Sprzeciw sumienia. Prawo.Warszawa 2018.pdf
Jak skutecznie należy stosować klauzulę sumienia
Podstawy prawne klauzuli sumienia farmaceutów
W obecnym porządku prawnym:
Farmaceuta może powoływać się na sprzeciw sumienia w swej praktyce zawodowej.
Prawo farmaceuty do postępowania zgodnie z sumieniem, w tym sprzeciwu sumienia, gwarantuje Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (art. 53 ust. 1), ustawa o izbach aptekarskich (art. 21) oraz Kodeks Etyki Aptekarza Rzeczypospolitej (art. 3).
Farmaceuta powołując się na sprzeciw sumienia może także odnieść się do przepisów Prawa farmaceutycznego (art. 96 ust. 5), które pozwalają farmaceucie na odmowę wydania środka, którego wydanie zagrażałoby życiu lub zdrowiu pacjenta albo w celu pozamedycznym.
Sprzeciw sumienia farmaceuty nie dotyczy tylko bezpośredniego udziału w czynie uznanym za zły (niemoralny), ale też współdziałania (pomagania) w czynie, który sam w sobie jest zły lub prowadzi do złego skutku.
Sprzeciw sumienia farmaceuty powinien być uzasadniony obiektywną racją etyczną, a taką jest niewątpliwie poszanowanie zdrowia i życia pacjenta.
Farmaceuta nie narzuca pacjentowi swoich poglądów, ale jedynie realizuje swoje prawo do sprzeciwu sumienia (korzysta z wolności sumienia). Nie zamyka pacjentowi drogi do nabycia kwestionowanych etycznie środków.
Farmaceuta, jak każdy człowiek, jest zobowiązany chronić życie każdego człowieka w okresie prenatalnym od jego poczęcia (ustawa z 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży). Obowiązek ten wzmacnia prawo farmaceuty do sprzeciwu sumienia wobec dystrybucji środków mogących wpływać na początek życia ludzkiego.
Wprowadzenie klauzuli sumienia do ustawy ułatwi farmaceucie korzystanie z prawa do sprzeciwu sumienia, ale może także to prawo ograniczyć (np. zastrzegając, że odmowa wydania produktu leczniczego nie może spowodować nagłego zagrożenia życia lub zdrowia pacjenta, co w obecnym stanie prawnym wcale nie jest takie oczywiste).
Zobowiązanie do zapewnienia dostępu do kwestionowanych moralnie środków np. poprzez wskazanie innego wykonawcy niweluje w swej istocie prawo konkretnego farmaceuty do postępowania zgodnie z sumieniem oraz stanowi jego nieuzasadnione ograniczenie.
